Skip to main content
Ipoh | Batu Gajah | Kampar
Terokai Geopark Lembah Kinta

"Meraikan Warisan Bumi,


Melestarikan Komuniti Setempat."

Geopark Lembah Kinta

1. Pengenalan

Geopark Lembah Kinta merupakan kawasan yang diiktiraf kerana keunikan geologi, biodiversiti, dan budayanya. Terletak di negeri Perak, Malaysia, kawasan geopark ini meliputi seluas 1,952 kilometer persegi, merangkumi daerah Ipoh, Batu Gajah dan Kampar. Ia diletakkan di bawah pengurusan Perbadanan Taman Negeri Perak (PTNPK) dan telah diiktiraf sebagai Geopark Kebangsaan pada tahun 2017.

Geopark ini bukan sekadar kawasan alam semula jadi, tetapi juga satu destinasi yang memelihara warisan geologi, ekologi dan sosio-budaya, sambil memperkenalkan pelancongan lestari kepada masyarakat tempatan dan antarabangsa.

Ia merupkan antara geopark paling kaya dengan kepelbagaian alam semula jadi dan sejarah perlombongan di rantau ini. Pengiktirafan Geopark ini bertujuan untuk memelihara warisan bumi sambil menggalakkan pembangunan lestari melalui pelancongan, pendidikan dan penyelidikan.

Lembah Kinta terbentuk hasil aktiviti tektonik dan hakisan batu kapur selama jutaan tahun, menjadikannya landskap karst yang unik. Gunung-ganang batu kapur seperti Gunung Lang, Gunung Rapat, Gunung Korbu, Gunung Tempurung dan Gunung Lanno menjadi ikon semula jadi yang memukau.

Pada abad ke-19, kawasan ini pernah menjadi pusat perlombongan bijih timah terbesar di dunia, diterokai oleh masyarakat Cina dan Inggeris. Sisa-sisa tinggalan seperti palong, lombong, tasik bekas korekan (tin dredge), dan struktur warisan perlombongan kini menjadi sebahagian daripada tarikan geopelancongan bersejarah.

2. Latar Geografi dan Sejarah
3. Kepelbagaian Geologi

Antara ciri geologi utama Geopark Lembah Kinta termasuk:

  • Formasi Batu Kapur Kinta – terbentuk lebih 360 juta tahun dahulu (Zaman Devon).

  • Gua-gua batu kapur seperti Gua Tempurung dan Gua Kek Look Tong yang menonjolkan stalaktit, stalagmit dan aliran batu kapur aktif.

  • Warisan geologi permukaan dan bawah tanah, termasuk lembah sungai, bukit karst, dan sistem akuifer semula jadi yang penting bagi bekalan air bawah tanah.

Bikepacking bikes
4. Kepelbagaian Biologi

Lembah Kinta menjadi habitat kepada pelbagai spesies flora dan fauna tropika. Kawasan ini mempunyai hutan sekunder, tasik, paya, dan ekosistem gua yang menyokong kehidupan biodiversiti seperti:

  • Burung enggang, kera batu kapur, kelawar gua, dan reptilia gua.

  • Tumbuhan endemik batu kapur, termasuk paku-pakis dan orkid liar yang hanya hidup di persekitaran lembap berbatu kapur.

Kawasan hutan di sekitar Gopeng dan Kampar turut menjadi tapak aktiviti penyelidikan biodiversiti dan konservasi ekosistem batu kapur oleh pelbagai institusi tempatan dan antarabangsa.

5. Warisan Budaya dan Komuniti

Selain kekayaan semula jadi, Lembah Kinta turut menampilkan warisan budaya masyarakat pelbagai kaum yang telah menghuni kawasan ini sejak berabad lamanya. Antaranya:

  • Perkampungan warisan Melayu, Cina dan India yang berkembang hasil aktiviti perlombongan.

  • Tapak tinggalan sejarah kolonial seperti bangunan lama perlombongan, jambatan besi, dan stesen kereta api Batu Gajah.

  • Warisan seni dan tradisi tempatan, termasuk makanan tradisional, kraftangan dan permainan rakyat.

Komuniti tempatan kini turut terlibat aktif dalam ekopelancongan komuniti, seperti program homestay, lawatan ke lombong lama, aktiviti mendaki, berkayak, dan lawatan interpretasi gua.

6. Tapak dan Tarikan Utama

Geopark Lembah Kinta menawarkan pelbagai lokasi menarik untuk diterokai:

ZonLokasi UtamaDaya tarikanSenarai Penuh
Ipoh
Gunung Lang, Gua Kek Look Tong, Gua Tambun

Formasi batu kapur, seni gua purba, tasik semula jadi

Klik Disini
Tasik Cermin

Rekreasi air

Batu Gajah
Tanjung Tualang Tin Dredge No.5 (TT5), Kellie’s Castle

Warisan perlombongan & kolonial

Klik Disini
Kampar
Gua Tempurung dan Jeram River

Aktiviti lasak & rekreasi air

Klik Disini
Kampung Jahang, Sungai Kampar, Muzium Gopeng

Warisan budaya dan ekopelancongan komuniti
7. Pelancongan Lestari dan Pendidikan

Geopark ini menjadi platform pembelajaran tentang warisan bumi dan kelestarian alam sekitar. Program yang dijalankan termasuk:

  • Aktiviti lapangan dan lawatan pendidikan untuk pelajar dan penyelidik.

  • Program konservasi dan pembersihan tasik anjuran komuniti.

  • Pusat Interpretasi Geopark yang menampilkan pameran interaktif dan bahan ilmiah tentang geologi dan biodiversiti tempatan.

Melalui inisiatif UNESCO Global Geopark, Lembah Kinta menyasarkan untuk menjadi model pembangunan lestari yang mengimbangi pemeliharaan alam dan kemajuan ekonomi setempat.

Ipoh - Batu Gajah - Kampar

Geopark Lembah Kinta ialah lambang keharmonian antara manusia, alam dan warisan sejarah. Ia bukan sekadar destinasi pelancongan, tetapi juga ruang pembelajaran dan pemuliharaan. Melalui inisiatif geopelancongan dan konservasi, Lembah Kinta menjadi contoh terbaik bagaimana warisan alam boleh dimanfaatkan tanpa memusnahkan keasliannya — mengekalkan legasi bumi untuk generasi akan datang.

Resources & Links